Kushandiswa kwemutemo wekudzinga maMP nemakanzura (recalls) kosimudza mutauro: Zesn

Sangano reZimbabwe Electoral Support Network (Zesn) riri kuzivisa nezve njodzi yekushandiswa zvisiri izvo kwemutemo wekudzinga maMP nemakanzura (recalls) kosimudza mutauro, richikurudzira kuti pave nemutemo wekutonga mapato ezvematongerwo enyika.

Zesn rinoti kushayikwa kwemitemo yakasimba kuri kuunza kusawirirana uye kushaya kugadzikana mumapato ezvematongerwo enyika muZimbabwe, zvichiita kuti vanhu vashaye kuvimba nehutungamiriri.

Munguva pfupi yapfuura, Zimbabwe Electoral Commission (Zec) yakazivisa nezvekushandura Electoral Act, ichiti mapato ezvematongerwo enyika anofanira kunyorwa (kurejesita) zviri pamutemo kuti vawedzere kuvimbika.

Zesn inotaura kuti kushayikwa kwemitemo yakakwana kwakonzera kuti vamwe vanhu vashandise mutemo wekudzinga maMP nemakanzura zvisiri izvo, vachitsvaga kuzvibatsira ivo pachavo.

Mutemo uyu unonzi une nhoroondo yenyaya, uye Zesn inoti unokanganisa hutongi hwemapato, zvichisiya vanhu vachishaya kuvimba nemutemo uyu mune zvematongerwo enyika.

Zesn, mupfungwa dzayo, inoti kushandiswa kwemutemo uyu zvisina kururama kunokonzera kuti vanhu vasarudze kurasa sarudzo, uye zvinowedzera kushushikana kwevanhu pamusoro pekuvimbika kwevhoti dzavo.

Sangano iri rinokurudzira kuti kushandurwa kwemutemo wekudzinga maMP nemakanzura pamwe nekufanira kunyoresa mapato ezvematongerwo enyika kunogona kusimbisa kutaurirana uye kugadzira hutongi hwakavimbika.

Zvinoenderana nechikamu 129(1)(k) cheBumbiro reZimbabwe, mapato ezvematongerwo enyika ane simba rekudzinga vamiririri vakasarudzwa kuburikidza nechikumbiro kunova kunoitwa neSpeaker weParamende.

Muenzaniso unoratidza kushandiswa kwesimba iri ndekwemutungamiriri weCCC, Sengezo Tshabangu, uyo akashandisa mutemo uyu kudzinga vamwe vamiririri, zvichinzi akanga achitsvaga kuwedzera simba rake.

Kudzingwa uku kunonzi kwakabatsira bato riri kutonga reZanu PF kuti vawane simba rakawanda muParamende, kuburikidza nesarudzo dzakaitevera.

Muongorori wezvematongerwo enyika Rejoice Ngwenya ane maonero ekuti mutemo uyu wekudzinga maMP nemakanzura hauna kunaka kuitwa kwevanhu vakasarudzwa asi kungogadzirisa zvinodiwa nevagari.

Ngwenya anopa pfungwa yekuti kushandiswa kwemutemo uku kunofanira kuvhenekerwa pachena kuti pave nemutoro kumasangano uye kuderedza kushandiswa zvisina kururama.

Anotsigira kuti zvikumbiro zvekudzinga vamiririri ngazviitwe nekubvumirwa kwevanhu panzvimbo yekubvumirwa nekomiti yepakati, chimwe chinhu chinogona kusimudzira kuvimba kwevanhu mukuita uku.

Mumwe muongorori, Effie Ncube, anoti kuumba mutemo wemapato kungashandura zvinhu nekunyararidza mazwi akasiyana uye kubvisa rusununguko rwemapato anopikisa.

Ncube anotsigirawo kuti mutemo wekudzinga vamiririri unofanirwa kushandurwa, asi anoyambira kuti kuitwa kwemitemo iyi ngazvichiitwa nemazvo kuti kusanyanya kudzvinyirira.

Mukuru weCCC, Promise Mkwanazi, ari mutauriri zvakare anotsigira kushandurwa kwemutemo uyu, achiti mutemo ngauite pachena uye uchengetedze kusimudzira kutendeseka.

Mkwanazi anoyeuchidza nezvematongerwo enyika ekare apo Robert Mugabe naMorgan Tsvangirai vaive nehutungamiriri hwakasimba, husina vanhu vaitora simba zvega mumapato ezvematongerwo enyika.

Anotenda kuti kushandura mutemo uyu kwakanaka uye kunofanira kudzokera pakutanga kwechinangwa chemutemo uyu—kupa vanhu simba kuti vagone kubvunza vanomiririra vagari.

Mkwanazi anoti kugadzirisa nyaya yekudzinga vamiririri muZimbabwe kunofanirwa kuendesa kuvanhu, kuitira kuti sarudzo dzavo dzirambe dzine simba uye vamiririri varambe vakagadzirira kuita basa ravanotarisirwa kuita.

The Zim Bulletin